1 Người Chết Cho 4 Người Sống

Một người chết não ra đi có thể cứu sống được bốn người khác. Mỗi người hồi sinh nhờ những tấm lòng cao thượng đều mong muốn sống khoẻ, sống có ích, thế nhưng số bệnh nhân nhận được nguồn tạng từ người chết não còn rất hạn chế.

PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết kiểm tra sức khoẻ cho bệnh nhân Vũ Đình Huỳnh sau ca ghép gan thành công.

Những người chết não không bao giờ được tiết lộ danh tính. Họ không may mắn khi chết đi nhưng đã để lại nguồn sống mới cho những người khác. Những người may mắn được cứu sống từ nguồn tạng của người chết não không biết nói câu gì hơn ngoài hai chữ “biết ơn”.

Sau ca ghép gan cuối tháng 5 vừa qua, sức khoẻ ông Vũ Đình Huỳnh, 54 tuổi, ở Hà Nội tiến triển khá tốt. Hiện nay, ông Huỳnh đã có thể ăn uống, đi lại được. Những cơn mệt mỏi, chán ăn đã không còn. Ông nói: “Tôi đang sống với lá gan của người khác. Người đó không may mắn phải rời xa cuộc sống này. Cái chết của họ không vô nghĩa mà đã đem lại sự sống mới cho tôi. Tôi vô cùng biết ơn người thân của người chết não đã vượt qua rào cản của tâm linh để hiến tạng, giúp những bệnh nhân như tôi giành lại sự sống từ tay thần chết”.
Ông Huỳnh nhớ lại: “Khi những cơn mệt ngày càng nhiều, da xanh xao khiến tôi không muốn làm việc. Đi kiểm tra sức khoẻ tôi bất ngờ khi nhận được kết quả: xơ gan, ung thư gan. Cú sốc lớn ập đến quá nhanh đối với tôi và gia đình. Cả nhà dồn sức lực, tiền của chạy chữa khắp nơi nhưng không có kết quả. Chỉ còn một cách kéo dài sự sống là ghép gan. Thế nhưng, lấy đâu ra gan để ghép?”

Chỉ hai tháng trước, ông Huỳnh cùng gia đình đã vô vọng khi sức khoẻ của ông ngày càng xấu đi. “Nhiều lúc chán nản, bi quan tôi đã định buông xuôi tất cả. Cái chết đã đến quá gần, chỉ còn tính từng ngày mà thôi”, ông Huỳnh hồi tưởng.
Nhưng tin vui đã bất ngờ đến với bệnh nhân này khi bệnh viện thông báo có người chết não hiến tặng lá gan. Vui hơn là chỉ số sinh học của ông Huỳnh hoàn toàn phù hợp với gan của người hiến tặng. Không phải chờ lâu, ông Huỳnh được ghép gan ngay lập tức. Ca ghép thành công đã làm tái sinh cuộc đời của chính bệnh nhân và “hồi sinh” sự tuyệt vọng của gia đình.

Cùng thời điểm đó, hai bệnh nhân khác cũng được ghép thận từ nguồn này. PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết, giám đốc bệnh viện Việt Đức cho biết, hai bệnh nhân này đều trong tình trạng bị suy thận mãn tính và phải chạy thận nhân tạo thường xuyên ba lần/tuần. 120 y bác sĩ của bệnh viện đã được huy động để thực hiện ca ghép đa tạng này. Và sau khi được ghép thận vài giờ đồng hồ, tình trạng sức khoẻ của hai bệnh nhân tiến triển tốt.

Sau mỗi ca ghép tạng thành công, một sự sống mới được hồi sinh, các bác sĩ bệnh viện Việt Đức vui mừng vì đã cứu được mạng sống cho bệnh nhân. TS Quyết lại nhớ lại: “Đây là những ca ghép tạng của người chết não mới nhất tại viện. Người cho tạng là một bệnh nhân nam, 41 tuổi bị tai nạn giao thông với chấn thương nặng, nguy cơ tử vong cao. Sau khi nhận được thông tin gia đình đồng ý hiến tạng của người chết não, hội đồng khoa học gồm các chuyên gia đầu ngành đã hội chẩn và khẳng định bệnh nhân đã chết não. Được sự đồng ý của gia đình bệnh nhân, bệnh viện đã tiến hành lấy tạng từ người chết não ghép cho ba bệnh nhân đang chờ ghép thận và ghép gan tại bệnh viện Việt Đức, một bệnh nhân được ghép hai giác mạc thực hiện tại bệnh viện Mắt Trung ương.

Một người không may nằm xuống cứu được bốn sinh mạng khác. Thế nhưng, trong suốt bốn năm qua, bệnh viện Việt Đức mới chỉ nhận được nguồn tạng từ 13 người chết não hiến tặng, giúp 50 người khác được hồi sinh. Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết cho biết, trung bình mỗi ngày, bệnh viện Việt Đức có 5 – 7 bệnh nhân lâm vào tình trạng chết não do tai nạn. Tuy nhiên, vì quan niệm “chết phải toàn thây” nên rất ít gia đình đồng ý hiến tạng cứu sống người bệnh. Hiện bệnh viện Việt Đức đang cân nhắc việc ghép tạng từ người hiến đã chết hoàn toàn, dù so với nguồn tạng lấy từ người chết não thì tỷ lệ thành công sau ghép cho các bệnh nhân thấp hơn.

bài và ảnh: Lệ Hà

Một hy vọng vừa mở ra cho những người bệnh là trung tâm Điều phối quốc gia về ghép tạng mới ra đời sẽ là cầu nối giữa người cho và người nhận. PGS.TS Quyết mong muốn: “Nội tạng là phần mềm, có lấy đi thì xương cốt vẫn vẹn nguyên, nhưng nhiều người vẫn không hiểu. Hơn nữa, một người chẳng may bị tai nạn, bị bệnh lý về não mà chết thì tạng của người đó có thể cứu sống được rất nhiều người. Trong khi phần thân thể đó cũng bị phân huỷ theo thời gian một cách vô nghĩa. Do đó, thời gian tới công tác tuyên truyền cần được đẩy mạnh, để mọi người hiểu hiến tạng từ người cho chết não là một nghĩa cử cao đẹp”.